Esnaf Ekonomik Sıkıntılara Rağmen Devletinin Yanında
Dünya Esnaf ve Sanatkarlar Derneği Başkanı/Ahi Enstitüsü’nün düzenlediği ‘Türkiye’nin Birlik ve Bütünlüğünün Korunmasında Esnaf ve Sanatkarların Toplumsal Katkısı’ adlı çevrimiçi toplantıda, Türkiye Kasaplar Besiciler Et ve Et Ürünleri Federasyon Başkanı Osman Yardımcı ve Türkiye Berberler Kuaförler ve Güzellik Salonları İşletmecileri Federasyon Başkanı Bayram Karakaş esnafın sıkıntılarını, ‘’Üç harfli’’ zincir marketlerin piyasaya etkilerini, esnafın ve halkın sıkıntıları hakkında değerlendirmelerde bulundu.
Artan et fiyatları hakkında konuşan Türkiye Kasaplar Besiciler Et ve Et Ürünleri Federasyon Başkanı Osman Yardımcı, fiyatların pahalı olmadığını ileri sürdü. Türkiye’de esnaf olarak en ucuz temel gıda maddesini sattıklarını söyleyen Yardımcı, “Bugün Türkiye’de bir sene içinde yüzde %300, %400 civarında zam gelen temel gıda maddeleri var bizim ise sadece %30 zam gelmiş ve bu da gündeme geldiği zaman esnafımızın ve Türkiye’nin gündeminde sadece ekonomi et oluyor. Bir ekmek 1 TL’ydi 5 TL oldu. Bir tatlı 250 300 TL’ydi ama etin fiyatı daha 150 TL geçen sene 120 TL’ydi. 150 TL olan et pahalı değil ki” diyerek kendilerini savundu.
Artan maliyetler hakkında açıklamalarda bulunan Türkiye Berberler Kuaförler ve Güzellik Salonları İşletmecileri Federasyonu Başkanı Bayram Karakaş, artan maliyetlerin işletmecileri darboğaz ettiğini ve kazandıkları para ceplerine girmeden neredeyse yarısının gittiğini şu sözlerle belirtti: ‘’Özellikle malzeme tedarikiyle ilgili kullandığımız ekipman cihazlarında %22 özel tüketim vergisi var. Bunun yanında kuaför ve güzellik salonlarında nakitten ziyade katma değer oranıyla birlikte kredi kartıyla ödeme yapılıyor. Bizim katma değer oranımız hizmet sektörü olduğumuz için %18, şimdi %22 kullandığımız özel tüketim vergisi kullandığımız ekipmanlarla ilgili maliyet girdileri yüksek. Hizmet veren kuaför ve güzellik salonlarında kartla alışveriş döndüğü için emeğin de karşılığı yüzde 18, buna banka da yüzde 3 komisyon koyuyor etti %21, %22’de özel tüketim etti toplamda %43. Ticaret yapan kuaför, güzellik salonu, berberlerde basit usul olan bir kısmı hariç birçok kısmı, bunun haricinde deftere ve yazar kasaya tabi olan mükelleflerimiz de buna maruzlar. Kazandıkları para ceplerine girmeden yüzde 43’ü otomatikman bu sisteme ayrılıyor.’’
“Güneş çarığı, çarık ayağı, ayak da başı sıkar oldu’’
Doğalgaz, elektrik ve su faturalarının yanı sıra fahiş fiyat artışının da esnafa ciddi bir yük bindirdiğini, önceden 2 bin, 3 bin, 5 bin olan dükkan kiralarının 10 bin, 15 bin, 20 bin lira gibi rakamlara çıktığını ve bu durumun esnaf üzerindeki etkisini Anadolu’dan bir tabirle aktaran Karakaş: ‘’Güneş çarığı, çarık ayağı, ayak da başı sıkar oldu.’’ dedi.
Aynı şekilde dükkan kiralarından şikayetçi olan Yardımcı da kirasına %65 zam yaptığı halde dükkan sahibinin işletmeciyi dava ettiğini söyleyen Yardımcı, üç harflilerin bütün piyasayı alt üst ettiğini ve dükkan fiyatlarının bile artmasına sebep olarak küçük esnafı sıkıntıya soktuğunu iddia etti.
‘’Üç harflilere’’ ortak tepki
Son zamanlarda gündemden düşmeyen üç harfli market zincirlerinin ekonomiye etkisine de değinen Karakaş, hükümetin radikal kararlar aldığını, esnafı rahatlatmak için destekler verdiğini ancak Üç harflilerin ekonomi terörüne çanak tuttuğunu ve bu market zincirlerinden birinin CEO’sunun bir parti liderine çatarak bunun üzerinden prim yaptığını iddia etti.
Üç harflilerin pandemi döneminde yaptıklarını fırsatçılık olarak değerlendiren Yardımcı, etin temel gıda maddesi olduğunu, kıyafet, iç çamaşırı ve yağ satılan yerde satışının olmaması gerektiğini söyledi. TESK genel başkanı Bendevi Plandöken’in de aynı fikirde olduğunu “Sayın genel başkanımız da diyor ya ekmek, sigara, et ve kırtasiye bunların hepsinin mesleği var” şeklindeki sözleri ile açıkladı. “Avrupa’yı örnek gösteriyoruz ama Avrupa’da temel gıda satılan yerlerde elbise satılmaz” diyerek konuşmasını devam ettiren Yardımcı ‘’Devlet bunlara bir standart getirmeli kasap et satacak kuaför kuaförlüğünü yapacak berber berberliğini yapacak şimdi berber ve kuaförlerin de derdi var’’ dedi. Kurallara uyacaklarını söyleyen Yardımcı, küçük esnafın yok olmaması için çalıştıklarını ve direndiklerini ama aynı zamanda Üç harflilerle de mücadele ettiklerini dile getirdi. Ayrıca genel başkana ve hükümete ağır eleştirilerde bulunan market CEO’sunu eleştiren yardımcı, hem balını kaymağını yiyor hem de Türkiye’de en büyük paraları kazanıyor ama hükümete ve genel başkana hakaret ediyor.
Federasyon Başkanlarından Terör’e karşı Devlete tam destek
Konuşmasının devamında teröre ve ekonomik teröre de değinen Karakaş: ’’TESK genel başkanı Bendevi Palandöken her daim terörün dili dişi ve dininin mezhebinin ve ırkının olmadığını söyledi, biz de söylüyoruz. Terörün bize elli yıllık verdiği ızdırapla birlikte ekonomik katkılardan ziyade ekonomik erozyon yaşatan bir unsur oldu. Ama şükürler olsun son dönem içerisinde birlik beraberlik içerisinde TESK 82 birlik 13 İhtisas Fedarasyonu ve TESKOMB çatısı altında bulunan 1100’e yakın esnaf kredi kefalet kooperatifleriyle biz bir bütün olduk bu sokak hareketlilikleri canlı bomba dağdaki çatışma esnaf ve sanatkara verilen eziyet ve zulümlere göğüs gererek bugün devletimizin ve cumhur ittifakının sürekli yanında olduk ve olmaya da devam edeceğiz.’’ Dedi.
Konuşmalarını şu sözlerle noktalayan Yardımcı: ‘’Sayın TESK genel başkanımız Bendevi Palandöken, esnafa değer veriyor, gerçekten yanımızda ve desteğini hissetmekteyiz. Sayın Cumhurbaşkanımıza ve ticaret bakanımız Mehmet Bey’e bize destek olan tüm yetkililere sizin aracılığınız ile teşekkür ederiz. Biz bir bütünüz. Biz teröre geçit vermeyiz. Bu vatanın milletin ekmeğini yiyen Kim olursa olsun bu konularda fırsat vermeyelim. Diyarbakır da bizim memleketimiz atalarımız kuponla almamış bu vatanı, savaşla kanla almış. Bir karış toprağımızı vermeye dahi tahammülümüz yok. Sayın Cumhurbaşkanımız bugün Suriye de olmasından da Irak da olmasından gurur duyuyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımıza yaptıkları terör ile ilgili yapılan her şeyi takdir ediyoruz. İçimizde olan teröristler ise bizden alınan vergilerle aldıkları maaşı için de hakkımı helal etmiyorum. Çünkü Türkiye Cumhuriyeti ne bir Suriye ne bir Irak’tır Türkiye Cumhuriyeti büyük bir devlettir. Bu yüzden 2 3 tane işe yaramaz adam ne yıldırabilir ne de döndürebilir açık açık söylüyorum. Canımıza da mal olsa Türkiye Cumhuriyeti’nin ne bayrağı diner ne de ezanı. Türkiye’nin tüm konektörü bizimdir doğusuyla batısıyla hepsi bizim. Türkiye’de ayrımcılık yok tek millet tek vatan Sayın Cumhurbaşkanımızın da dediği gibi’’ şeklinde konuştu.
